Sängö

Penzelö tî mbasêlî

na bê tî \na˩.bɛ˥.ti˥\

...
- Na hïngängö nî pëpëe na këngö ândiä tî bata nëngö terë tî zo laâ adü kpälë tî birä sô abi ngonzo na bê tî âhalëzo, ngâ sï gängö tî mbênî finî ködörö sô âhalëzo kûe alîngbi tî tene tënë tî bê tî âla, tî mäbê tî âla afa nî töngana taâ kötä bêkü tî âzo tî ndö tî gïgî, — (Dêpä tî pöpöködörö tî ndiä tï bata nengö terê tï zo , na yïndä tî ONU, Kötä Lîngö → dîko mbëtï)
  Considérant que la méconnaissance et le mépris des droits de l’homme ont conduit à des actes de barbarie qui révoltent la conscience de l’humanité et que l’avènement d’un monde où les êtres humains seront libres de parler et de croire, libérés de la terreur et de la misère, a été proclamé comme la plus haute aspiration de l’homme,
- Kôzonî tîtene atö ndâ tî fängö ganzâ, mbênî kötä zo amû zaza apîka âmaseka kûê tî zî mbeto na bê tî âla, me pîka tî Jacques ahön tî âmbâ tî lo kûê tënë tî sô âla bata lo na bê. — (Boniface Namzoure, « Ganzâ tî Ködörö » na Gä, ë fono na yâ tî Bêafrîka , 1992 → dîko mbëtï)
- Tî bîanî, yê sô âôlengê nî abezôa nî ayeke bûku tî dïköngö nî na yângâ tî ködörö tî âla, ngâ na âwafängö-mbêtï sô alîngbi tî zîa nzara nî na bê tî âla. — (Mändängö-yê na särängö-ngyâ na Bêafrîka , siriri.org, 2017 → dîko mbëtï)
- Ngâ na bängö fängö küä tî li tî âla, mbï tene na bê tî mbï: "Âbaminga ayeke âzo tî ndarä bîânî." — (Élisée Moehama, « Na Ködörö tî Âbaminga » na Gä, ë fono na yâ tî Bêafrîka , 1992 → dîko mbëtï)
- Lâsô ngâ yayâ Anyêsi asï
  na bê tî babâ lâsô sîrîrî asî. — (Gue na sîrîrî , africanword.free.fr → dîko mbëtï)
  La sœur aînée Agnès arrive ce même jour
  C'est l'instant où papa ressentit une grande quiétude.

Âpendâsombere

na bê tî mo

Âgbïänngö-yângâ

(1)

Farânzi: en guise de (fr)
Lingäla: lokóla (ln), bó (ln)

Âlïndïpa

Musanji Ngalasso-Mwatha, Bakarî Farânzi – Lingäla – Sängö , 2013, OIF/ELAN/Présence africaine