mabôko

Sängö

Sendândâlö

halë tî Lingäla mabɔ́kɔ

Pandôo

Sêkûne	Sêmîngi
mabôko	âmabôko
\ma˩.bɔ˥.kɔ˩\	\a˥.ma˩.bɔ˥.kɔ˩\

mabôko \ma˩.bɔ˥.kɔ˩\

1. (Sêndâ-saterê) ...
   • Töngana mo lütï sï mo yôro mabôko tî mo tî kôlï na mbâgë tî tö, mabôko tî mo tî wâlï na mbâgë tî do, fadë lê tî mo abâa ndo na mbanga, sï pekô tî li tî mo afa mbâgë tî mbongo. — (Marcel Diki-Kidiri, « Girisa lêgë pëpe sï mo sï na tângo » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
   • Âmbênî âzo agbô na mabôko tî âla gbâ tî gbâkûrû töngana pörö, mbembe, suali, radïo, kêtê bozö, darakûba, yê kîrîkiri, ayeke tambûla na nî tî kä nî na bubangêrë. — (Marcel Diki-Kidiri, « Kâpä tî galâ » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
   • Ândeko agä tî mû mabôko na ë. Âkôlï alekere yâ tî gbägbä sï âla kânga agirilânde tî wâ na ndüzü na yâ tî âkëkë. — (Georgette Florence Koyt-Deballé, « Matânga » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
   • Ë âmôlengê, tîtene ë mû mabôko na âla, ë gä na ângedë si âla bûngbi büngbïngö tî lekere nî. — (Georgette Florence Koyt-Deballé, « Matânga » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
   • Zo tî mû mabôko na ë ayeke daä pëpe. — (Marcel Diki-Kidiri, « Wazïbä » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
   • Ândeko agä tî mû mabôko na ë. — (Georgette Florence Koyt-Deballé, « Matânga » na Mbëtï tî dîko , Decibelproduction, 2017 → dîko mbëtï)
2. (Sêndâ-saterê) ...
3. ...

Âpendâsombere

• pîka mabôko
• nzîna mabôko
• süngö-mabôko
• mabôko sêngê
• ngû mabôko
• mabôko na mabôko
• sâra mabôko
• yôro mabôko
• kêtê mabôko
• mû mabôko
• mî tî mabôko
• yê tî mabôko
• mabôko tî këkë
• sîngamê tî mabôko
• li tî mabôko
• nzënë tî mabôko
• kua tî mabôko
• mabôko tî kôlï
• mabôko tî wâlï
• môndoro tî mabôko
• sû mabôko
• hûnda mabôko
• hûnda-mabôko
• mabôko lüküngö
• yâ tî mabôko
• mabôko tî susu

Âgbïänngö-yângâ

 (1)

• Angelë: hand (en)
• Farânzi: main (fr)
• Gbaya tî Mbongo-Do: kɔ̂ (gso)
• Lingäla: mabɔ́kɔ (ln)
• Zâmani: Hand (de)

 (2)

• Angelë: arm (en)
• Farânzi: bras (fr)
• Zâmani: Arm (de)

 (3)

• Angelë: handle (en)
• Farânzi: anse (fr) linô gâlï, poignée (fr) linô gâlï
• Lingäla :esímbele (ln)
• Zâmani: Henkel (de) linô kôlï

Âlïndïpa

• Karan, Elke, Kêtê bakarî tî Sängö: Farânzi, Angelëe na Yângâ tî Zâmani, 1st ed. , 1995 → dîko mbëtï
• Musanji Ngalasso-Mwatha, Bakarî Farânzi – Lingäla – Sängö , 2013, OIF/ELAN/Présence africaine